Games zijn niet meer weg te denken uit het leven van onze kinderen. Die spelen ze vaak online, tegen vriendjes of onbekenden. In de felle strijd spelen emoties op en vliegen de verwensingen soms over en weer. Woorden die je nooit zou accepteren van je kind worden daar zo vaak gebruikt, dat ze het normaal gaan vinden. In reacties op uitzendingen die we eerder over gamen hebben gemaakt merken we dat ouders soms met hun handen in het haar zitten als het gaat om het gamen van hun kinderen. Of het nu gaat om de gameverslaving, het geweld in die games of het taalgebruik, ouders weten zich er geen raad mee.
Voor het tv-programma Kassa maakte ik een reportage over grof taalgebruik tijdens het gamen onder jonge kinderen.
Taalgebruik via voice chat
Het grove taalgebruik komt vooral voor in de chats die de spelers met elkaar hebben, zowel in tekst als in voice chats. Als de emoties opspelen is het vloeken en schelden niet van de lucht. Spelers zeiken elkaar af, intimideren en pesten. Vooral bij spellen als League of Legends en DOTA2 komt dit voor. Door het grote gevoel van competitie krijgen vooral beginnende (vaak jonge) spelers via de chat de wind van voren.
Ook in online schietspellen op PS4 en Xbox, zoals Call of Duty WWII of Grand Theft Auto kun je via een headset met andere spelers praten. En ook deze kunnen ontaarden in heel vervelende situaties, waarbij spelers elkaar voor de meest vreselijke dingen uitmaken. Seksistisch en racistisch taalgebruik wordt daarbij niet geschuwd.
Vlogger en gamer PewDiePie
Daar merkt de buitenwereld doorgaans niks van, maar één keer werd dit wereldnieuws. De Zweedse Youtuber PewDiePie filmt zichzelf terwijl hij aan het gamen is. Het heeft hem de meest populaire vlogger (57 miljoen volgers) ter wereld gemaakt. Maar vorig jaar ging hij ernstig over de schreef door het racistische woord NIGGER te gebruiken tijdens het gamen. Hij ging diep door het stof maar het is symptomatisch voor het uit de hand gelopen taalgebruik in de gamecultuur. Veel ‘gamers’ vinden dat het erbij hoort.
Van gamen naar werkelijkheid
Dat er het ruw aan toegaat in games is niet iets dat ouders altijd door hebben. De sfeer van negativiteit en haat die soms in games hangt kan een heel vervelende invloed kan hebben op jonge (maar ook op oudere) spelers.
Het schelden gebeurt natuurlijk ook in het dagelijks leven, op school of het sportveld, maar in de online omgeving komt het steeds vaker voor. In de online games is het dus zeker een probleem, stelt hoogleraar Mediaopvoeding Peter Nikken. “Soms is het intimideren en pesten, soms doet een speler het ook zonder te beseffen dat een ander gekwetst kan worden. Veel ouders zullen dit herkennen. Het gebeurt veel bij shootergames en roleplay games.”
“Probeer te begrijpen wat er gebeurt. Bij de games spelen veel emoties. Als een jong kind dat nog niet zo bedreven is in het spel mee gaat doen, maakt die sneller fouten. Anderen gaan daarop reageren. Ze krijgen opmerkingen van andere teamleden als ze binnen een team spelen omdat ze niet willen verliezen door jou. Het kan ook een tactiek van andere spelers zijn die willen intimideren. Dat kan heel vervelend uitpakken”, aldus Nikken.
Wat moet je hiermee als ouder?
Volgens Peter Nikken is het belangrijk dat je met je kind meekijkt, vooral in het begin. “Speelt je kind een spel dat past bij zijn ontwikkelingsniveau, kan hij het aan? Als dat niet zo is, moet je aanraden een ander spel te gaan spelen. Kijk hoe je kind benaderd wordt in zo’n spel. Als dat vervelend is, heb het daar met je kind over. Vind je het nog leuk? Heb je er last van? Je kunt ook de (voice) chat uitzetten. Maar als het echt vervelend wordt en het gaat maar door, kun je altijd nog kiezen om met dat spel te kappen. Doe dat wel samen, niet zomaar verbieden.” Een reflex van ouders kan zijn om het te verbieden. Maar Nikken geeft aan dat ouders niet meteen in paniek moeten raken. “Misschien heeft je kind er niet veel moeite mee en neemt hij het gedrag en gescheld ook niet over.”
Leeftijdsaanduiding
Bij dit soort games is een moderator (een spelbegeleider) heel erg belangrijk, die kan bepaald gedrag niet tolereren en een speler bannen. In Habbo Hotel bijvoorbeeld hoort er altijd zo’n moderator te zijn. Maar in de online games is die er niet altijd en dan moet je als ouder zelf extra opletten.
Voor games die gekocht worden en die je op de Playstation of de Xbox speelt, is er een leeftijdsaanduiding: (12+ 16+ 18+). Die is er niet voor niets. Voor veel games die online worden gespeeld, is zo’n classificatie er niet. Maar als die leeftijdsaanduiding er wel is, houden veel kinderen en hun ouders zich er niet aan. Bekijk ook met wie je kind speelt, ken je de andere kinderen en hun ouders, kun je elkaar eventueel aanspreken?
Game-industrie
De game-industrie zit niet helemaal stil. Op tekst wordt al gefilterd en worden de meest grove termen geblokkeerd. En bij verschillende spellen is er een moderator die in de gaten houdt of iemand niet regelmatig over de schreef gaat. Die wordt, voor zover mogelijk, uitgesloten van zo’n spel. Toch heeft de industrie ook boter op het hoofd. De karakters in de games schelden en vloeken er zelf ook flink op los en stimuleren daarmee ook het grove taalgebruik van de spelers.