Samen met Amber Kortzorg en Rob Meekes maakte ik een special voor Kassa over hoe we in Nederland van het gas af kunnen en moeten. Welke initiatieven zijn er al, wat zijn de vergezichten. En hoe moeten we dat allemaal betalen?
Het Friese dorp Garijp wil als eerste in Nederland volledig aardgasvrij zijn. Het is 1 van de 27 wijken die als proeftuin gelden om te zien hoe de rest van Nederland aardgasvrij kan worden. Naast het dorp ligt al een zonnepark en een deel van de huishoudens is al overgestapt. Maar anderen twijfelen nog, bijvoorbeeld vanwege de kosten. De wethouder van de gemeente Tytsjeksteradiel, waar het dorp onder valt, geeft aan dat eigenaren zelf gemiddeld 10-duizend tot 15-duizend euro moeten investeren om hun woning aardgasvrij te krijgen. Het gaat om een gemiddelde met uitschieters ver omhoog voor oude boerderijen in het dorp. Hierbij is al rekening gehouden met de algemene landelijke subsidies en de extra subsidie die het dorp als proeftuin krijgt.
In Hoogeveen wordt geprobeerd een hele wijk over te sluiten op waterstof. Dat lijkt een prachtig alternatief voor gas. Het kan namelijk door de gasleidingen die al in de grond liggen. Wel moeten bewoners een andere CV-ketel aanschaffen. Niet iedereen in Hoogeveen wil overstappen. Gaat de gemeente hen dwingen om over te stappen? Jan Rotmans stelt dat waterstof zeker niet het enige alternatief is waar we op in moeten zetten.
David Smeulders, hoogleraar Energietechnologie van de Technische Universiteit Eindhoven, heeft berekend dat in de komende tien jaar met de huidige aanpak van het aardgasvrij wonen, de CO2-uitstoot juist stijgt in plaats van daalt. Dat komt doordat het merendeel van de stroom die we nu gebruiken nog niet duurzaam is opgewekt. En in het deel dat wel als ‘groen’ wordt aangemerkt zit ook biomassa.
En we gingen ook langs in Den Haag. Gaan we te snel? Kiezen we wel voor de goede alternatieven? Politiek Den Haag is verdeeld over de aanpak. Ook de Vereniging Eigen Huis heeft kritiek op de huidige aanpak. Mensen worden gestraft als ze niet overstappen in plaats van verleid om het wel te doen. Ook is er volgens de vereniging te weinig aandacht voor mensen die geen geld hebben om hun woning aardgasvrij te maken.